11 kwi 2024
10 lut 2020
Napęd 1x - za i przeciw. Silex 300 w czołówce rowerów z jedną tarczą
Lekkość i prostota czy problem z przełożeniami? Napęd 1x ma swoje plusy i minusy, o których w kontekście m.in. rowerów gravelowych pisze road.cc. W zestawieniu najlepszych modeli gavelowych, przełajowych i szosowych z napędem 1x umieścił on Meridę Silex 300.
Napędy z jedną zębatką z przodu nie są już zarezerwowane wyłacznie dla najmocniejszych zawodowców. Znalazły swoje zastosowanie w wielu kategoriach rowerów i przekonały do siebie wielu użytkowników. Nie wszystkich jednak, o czym przypomina materiał road.cc, jednego z czołowych szosowych portali świata. Przygotował on opinię za i przeciw napędom 1x w rowerach gravelowych, przełajowych i szosowych, a także zestawienie najlepszych rowerów z tych kategorii z jedną tarczą z przodu. Poniżej można przeczytać tłumaczenie materiału.
"KISS – Keep it Simple, Stupid [nie komplikuj, głupcze - red.]. Jednym ze sposobów na uproszczenie napędu roweru jest pozbycie się jednej z dwóch przednich zębatek.
Parę lat temu byłoby to nie do pomyślenia. Bezsprzecznym sposobem do uzyskania szerokiego zakresu biegów w rowerach szosowych były co najmniej dwa blaty z przodu. To generalnie dobry pomysł, żeby mieć dość ciasno stopniowane biegi. Ośmio- czy dziewięciorzędowa kaseta i dwie zębatki z przodu dawały dwa zachodzące na siebie zakresy ciasno stopniowanych biegów. Kiedy zaczynało brakować przełożenia przy jeździe na danej zębatce, po prostu wrzucałeś na dużą tarczę albo zrzucałeś na małą i ewentualnie korygowałeś przełożenia z tyłu.
Modyfikacje zajęły trochę branży rowerowej, ale rozwój 11-rzędowych kaset poważnie zmienił stan rzeczy. Możesz mieć teraz 11 całkiem ciasno stopniowanych biegów przy tylko jednej tarczy z przodu. Możesz oszczędzić koszty i złożoność podwójnej zębatki, przedniej przerzutki i manetki, a do tego masz o jedną rzecz mniej, o której musisz myśleć podczas jazdy.
Systemy z jedną tarczą z przodu są obecnie bardzo popularne w rowerach górskich, gdzie są znane jako 1x (wymawiane „jeden razy” jak w 1x10, 1x11 i nawet 1x12). Technologia ta rozwinęła się w ostatnim czasie i jest wykorzystywana także w rowerach z kierownicą typu „baranek”. Projektanci rowerów górskich mieli dodatkową motywację, żeby pozbyć się przedniej przerzutki. Dzięki temu nie musieli już budować dostosowanych do niej systemów zawieszenia. Przy napędzie 1x jego punkt obrotu może być umieszczony bez takich ograniczeń. Łatwiej też założyć w rowerze szersze opony, jeśli nie trzeba szukać przestrzeni na dwie albo trzy zębatki między ramą a ramionami korby […].
Jeżdżenie gravelowe/przygodowe to obok przełajów kolejna kategoria, w której pojedyncze napędy zyskały popularność z tego samego względu co w MTB, ze względu na prostotę. Jakkolwiek, można się spierać, czy napędy te nie będą miały problemów ze zbyt małym zakresem przełożeń do jazdy na ostrych podjazdach czy z większym bagażem. Piasty z bębenkiem SRAM XD pomagają rozwiązać ten problem dzięki najmniejszej 10-zębowej koronce. SRAM również zapewnia 12-biegowy napęd w elektronicznych systemach eTap AXS, pozwalając łączyć 12-biegową kasetę Eagle 10-50, górską przerzutkę AXS i klamkomanetki dostosowane do kierownicy typu "baranek". Jeśli Twój budżet nie jest aż tak rozciągliwy, a szukasz roweru z 11-biegową kasetą SRAM 10-42 i chcesz mieć lżejsze przełożenia, zawsze możesz założyć z przodu mniejszą zębatkę i ruszać na strome podjazdy.
Skoro mowa o SRAM, większość rowerów w naszym zestawieniu ma napęd właśnie tej marki. Shimano nie nadążyło za jednorzędowym trendem i dopiero niedawno wprowadziło zgodną z nim grupę GRX [...]. Wkrótce będziemy jednak widzieć więcej rowerów z napędami Shimano 1x.
Czy jeden blat jest dla ciebie dobry?
Podobnie jak wszystkie nowe rozwiązania w rowerach, systemy z jedną tarczą z przodu budzą mieszane uczucia. Na przykład w zespole road.cc założyciel portalu Dave Atkinson przyjął 1x z entuzjazmem i najczęściej jeździ z jednym blatem. Mówi: »jest mnóstwo powodów, żeby jeździć z jedną zębatką z przodu. Po pierwsze, nie ma przedniej przerzutki, a przednie przerzutki oznaczają bałagan. Często się zacinają ze względu na swoją pozycję mocowania, sprawiają problem z łańcuchem, który może spadać albo być wypychany na dużą zębatkę, jeśli przerzutki nie są idealnie ustawione. Przy jednej tarczy z przodu nie masz z tym żadnych problemów, a gdy korzystałem z zębatki narrow-wide, łańcuch nigdy mi nie spadł. Nigdy.
Po drugie, zmiana przełożeń staje się racjonalna, prosta i logiczna. Za ciężko? Zmieniasz w górę. Chcesz jechać szybciej? Zmieniasz w dół. Nie masz psychologicznego balastu związanego ze zmianą przełożeń z przodu i dostosowywania ich razem z tyłem. Masz też jeden przewód mniej, o który musisz się martwić. Napędy 1x są też cichsze, nie ma obijania łańcucha z powodu sprzęgła czy sprężyny, niepożądanego ruchu łańcucha na zębatce czy obijania go o elementy przerzutki. W moim rowerze Kinesis Tripster ATR używam jednorzędowego napędu już od kilku lat i jestem przekonany do niego jako do świetnego wszechstronnego rozwiązania. Dużo zależy od tego, do czego używasz roweru, ale napędy 1x do codziennej jazdy są świetne«.
Z kolei techniczny redaktor Mat Brett jest w tej sprawie sceptyczny. Uznaje prostotę napędu 1x i pozbycie się dzięki niemu problemów z łańcuchem, ale mówi: »w kasecie z tak dużym zakresem przełożeń masz duże skoki między nimi. W typowym zestawieniu, 38-zębowa tarcza z przodu i koronka 42-z. z tyłu daje stosunek przełożeń 24,3, a kolejna zębatka tylna 36-z. daje 28,3. Może być trudno utrzymać rytm jazdy, zmieniając te przełożenia między sobą. 42-z. zębatka tylna pozwoli Ci wjechać niemal wszędzie, niekoniecznie szybko, ale dasz radę.
Po przeciwnej stronie brakowało mi przełożeń na długich i szybkich zjazdach. Jeśli chcesz jechać szybciej niż 45 km/h, musisz kręcić z tętnem powyżej 100 rpm przy najmniejszej koronce 11-z. z tyłu. Jeśli chcesz kręcić ponad 53 km/h, potrzebujesz tętna 120 rpm […]. Jeśli zamierzasz jeździć tylko na szosie i bez obciążenia, w wielu systemach 1x będzie Ci brakowało przełożeń«.
Rowery
Spójrzmy na wybrane rowery z jednym blatem. Przetestowaliśmy zakres biegów każdego z nich, z kołami 27,5” z szeroką oponą albo kołami 700C z oponą 32 mm. Zmiana opon zmieni wartości, ale te liczby zapewnią podstawowe porównanie między zakresami przełożeń danych rowerów.
Silex 300
Załóż opony z klockami do szosówki i w najlepszym razie otrzymasz marny wynalazek w teren. Ale załóż gładkie opony do roweru górskiego i będzie idealnie śmigał na szosie. Mając to na uwadze, Merida oparła swoje modele Silex na geometrii MTB i, do pewnego stopnia, górskiej pozycji do jazdy. Efekt końcowy to świetny wszechstronny rower, który zapewnia mnóstwo frajdy w terenie".
Źródło: road.cc
***
Zobacz szczegóły Meridy Silex 300 z kolekcji 2020 tutaj.
Zobacz wszystkie modele Merida Silex z kolekcji 2020 tutaj.
Czytaj także
Rower gravelowy Merida Silex 300 w teście - prostota i lekkość
Rower gravelowy Merida Silex na Atlas Mountain Race w Maroku
Jaki rower gravelowy wybrać? Napęd 1x czy 2x? Koła 650b czy 700c?
Rower gravelowy Merida Silex+ 6000 z nagrodą Design & Innovation 2020
Rower gravelowy czy przełajowy? Jakie różnice? Który lepszy?
Rowery gravelowe: Merida Silex 700 wśród najlepszych